ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΔΙΠΛΩΜΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ
«ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ»
Θέμα για την 1η Εργασία, 2009-10
Η κοινωνιογλωσσολογία αναπτύχθηκε σχετικά πρόσφατα, προτείνοντας μία κριτική στην ―ως τότε κυρίαρχη― δομική γλωσσολογία. Στη λογική όμως της εξέλιξης της επιστήμης, και η κοινωνιογλωσσολογία δέχτηκε κριτική από άλλες, νεότερες τάσεις της γλωσσικής επιστήμης.
Να αναπτύξετε τους άξονες στους οποίους κινήθηκε η κριτική της κοινωνιογλωσσολογίας στη δομική γλωσσολογία και, στη συνέχεια, τους άξονες στους οποίους κινήθηκε η κριτική της συστημικής-λειτουργικής γραμματικής στην κοινωνιογλωσσολογία.
Θεματική Ενότητα: «Γλώσσα, Κοινωνία και Εκπαίδευση» ΕΚΠ 61
ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΚΥΠΡΙΩΤΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ,2009-2010,Α΄ ΕΞΑΜΗΝΟ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Δρ. Γ. Ι. ΞΥΔΟΠΟΥΛΟΣ
15 Νοεμβρίου 2009
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
«Ό,τι κι αν κάνουν οι άνθρωποι όταν βρεθούν μαζί –είτε παίζουν, είτε καυγαδίζουν, είτε αγκαλιάζονται, είτε φτιάχνουν αυτοκίνητα-, πάντα μιλούν μεταξύ τους… Ελάχιστες στιγμές της ζωής μας είναι απαλλαγμένες από λέξεις. Ακόμα και στα όνειρά μας μιλάμε και μας μιλάνε. Υπάρχουν μάλιστα φορές που μιλάμε όταν δεν υπάρχει κανείς για να μας απαντήσει.» (βλ. Fromkin et al. 2008)
Η γλώσσα ως νοητική λειτουργία κυριαρχεί στη ζωή μας. Είναι μια κύρια μορφή επικοινωνίας που διαφέρει από όλες τις άλλες. Η γλώσσα διαθέτει δημιουργικότητα, πολυπλοκότητα και πλούτο περιεχομένου και αποδεικνύει περίτρανα την ύπαρξη της νόησης στον άνθρωπο. Εκτός από προϊόν εκπαιδευτικής διαδικασίας η γλώσσα είναι και ικανότητα που υπάρχει σε κάθε άνθρωπο από τη γέννησή του και εκφράζεται κάποια συγκεκριμένη στιγμή. Φυσικό είναι, λοιπόν, να έχει ερευνηθεί από πλήθος επιστημόνων και να έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες που την περιγράφουν. (βλ. Κούβελας 1995)
Η επιστήμη που μελετά τη γλώσσα είναι η γλωσσολογία. Αυτό το κάνει συλλέγοντας δεδομένα, δοκιμάζοντας υποθέσεις, βρίσκοντας νέα πρότυπα και διατυπώνοντας θεωρίες. Η περιγραφή και η ερμηνεία της γλώσσας είναι το σημείο όπου εστιάζεται το ενδιαφέρον των γλωσσολόγων. (Guiki 2009) Σκοπός της γλωσσολογίας είναι μέσα από τη μελέτη της δομής και της χρήσης της γλώσσας να διατυπώσει κανόνες που τη διέπουν. Δεδομένα της είναι οι γλωσσικές πράξεις διαφόρων κατηγοριών. Η γλωσσολογία συλλέγει δεδομένα με τη μέθοδο της παρατήρησης (Χαραλαμπάκης 1995) και περιγράφει τη γλώσσα χρησιμοποιώντας εμπειρικές μεθόδους.(Ξυδόπουλος 2009)
Στην παρούσα εργασία θα αναφερθώ σε τρεις διαφορετικές τάσεις της γλωσσολογίας. Στο πρώτο κεφάλαιο θα περιγράψω το δομισμό, τις βασικές αρχές του και τους κύριους εκπροσώπους του. Στο δεύτερο κεφάλαιο θα κάνω μια αναλυτική παρουσίαση της κοινωνιογλωσσολογίας, των θέσεων και των εκπροσώπων της και θα αναφέρω την κριτική που άσκησε στη δομική γλωσσολογία. Στο τρίτο κεφάλαιο θα αναλύσω τη ΣΛΓ και, αντίστοιχα θα παρουσιάσω τις θέσεις, τους εκπροσώπους και την κριτική που άσκησε στην κοινωνιογλωσσολογία. Στο τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο θα παρουσιάσω τα συμπεράσματα από τη μελέτη μου πάνω στο θέμα αυτό.
1. ΔΟΜΙΚΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ
Η δομική γλωσσολογία προσπαθεί να προσεγγίσει και να περιγράψει τα γλωσσικά χαρακτηριστικά αναλύοντας τα σε δομές και συστήματα. Ως δομές εννοούμε τις διαδικασίες με τις οποίες μια γραμματική μονάδα οργανώνεται εσωτερικά. Ως σύστημα ορίζονται όλες οι τυποποιημένες σχέσεις που αποτελούν την οργάνωση μιας γλώσσας. (Κρύσταλ 2003)
Ήδη από τον 17ο αιώνα υπήρχαν ανησυχίες και συζητήσεις που αναφέρονταν στη φύση της γλώσσας και στο πώς αυτή μεταφέρει τα νοήματα. Πορίσματα άλλων επιστημών και διαφορετικές θεωρίες επηρέασαν τη μελέτη της γλώσσας. Προς τα τέλη του 19ου αι. εμφανίστηκε ο Ελβετός γλωσσολόγος Ferdinard de Saussure που με το έργο και τις απόψεις του έμελλε να παίξει καθοριστικό ρόλο για τη μετέπειτα εξέλιξη της επιστήμης της γλωσσολογίας. (Τομπαΐδης 1995) Ο Σωσύρ αναγνωρίζεται άλλωστε ως βασικότερος εκπρόσωπος του δομισμού, του οποίου βασική αρχή είναι ότι «το όλον είναι περισσότερο από το σύνολο των μερών» (Χαραλαμπάκης 1995). Καθορίζεται ο στόχος της ανάλυσης της γλώσσας που είναι ο προσδιορισμός των δομών των γλωσσικών εκφράσεων. Από τον Σωσύρ γίνεται διάκριση ανάμεσα στη διαχρονική και τη συγχρονική προσέγγιση της γλώσσας, δηλαδή στην ιστορική μελέτη και στη μελέτη σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή. Διάκριση επίσης γίνεται από τον Σωσύρ και ανάμεσα στο parole και το langue, δηλαδή την ομιλία, τη χρήση της γλώσσας (ορατή πλευρά) από τη μία και το σύστημα, τη δομή (αφηρημένη πλευρά) της γλώσσας από την άλλη. Αντίστοιχα γίνεται διάκριση σε εξωτερική και εσωτερική γλωσσολογία(Κονδύλη 1995).
Σύμφωνα με τον Σωσύρ η γλώσσα είναι ένα σύστημα από αλληλοεξαρτώμενα στοιχεία που μεταφέρει νοήματα χρησιμοποιώντας δύο βασικούς μηχανισμούς. Η γλώσσα είναι ένα σύστημα σημείων ( Graddol b 2001)και το αφηρημένο γλωσσικό σύστημα είναι το αντικείμενο της γλωσσολογίας. Δύο άλλες βασικές αρχές που διατυπώθηκαν είναι η αρχή της αυτονομίας και η αρχή της ομοιογένειας του γλωσσικού συστήματος. ( Αρχάκης & Κονδύλη 2004)
Ενώ στην Ευρώπη ο Σωσύρ είναι ο κορυφαίος εκπρόσωπος του δομισμού, στην Αμερική ο Bloomfield είναι ο ιδρυτής του αμερικανικού δομισμού. Ο Bloomfield θεωρεί ότι η προφορική γλώσσα είναι ένα μηχανιστικό παρατηρήσιμο φαινόμενο, τέμνει και ταξινομεί τα στοιχεία και θεωρεί απαραίτητη για την κατανόηση ενός φωνήματος την διερεύνηση των ιδιοτήτων των αντικειμένων στα οποία αναφέρεται. ( Graddol b 2001)
Άλλοι γνωστοί δομιστές είναι ο Roman Jacobson, ο Roland Barthes, ο Levi-Strauss και ο Trubetzkoy.(Κακολύρης 2009 και Καψωμένος 2008)
2. ΚΟΙΝΩΝΙΟΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ
2.1 . Η κοινωνιογλωσσολογία ως γλωσσική θεωρία
Η κοινωνιογλωσσολογία είναι «κλάδος της γλωσσολογίας που μελετά όλες τις πλευρές της σχέσης μεταξύ της γλώσσας και της κοινωνίας» (Κρύσταλ 2003)
Ενδιαφέρεται για τη γλωσσική ποικιλότητα όπως αυτή καθορίζεται από την κοινωνική δομή. (Παυλίδου 2009) Εξετάζει πώς οι διαφορετικές κοινωνικές ομάδες χρησιμοποιούν τη γλώσσα (Ξυδόπουλος 2009), τη στάση τους απέναντι σ’ αυτή, τη γλωσσική τους ταυτότητα, τις μορφές που έχει η γλώσσα, τα σχήματα, τις ανάγκες, τις ποικιλίες και τα επίπεδά της. «Αξιοποιεί την κοινωνική σημασία του γλωσσικού συστήματος και της γλωσσικής χρήσης» (Χαραλαμπάκης 1995).
Βασική θέση της κοινωνιογλωσσολογίας είναι η γλωσσική ποικιλότητα στη χρήση της γλώσσας από τις διάφορες κοινωνικές ομάδες στον ίδιο γεωγραφικό χώρο. Έχουμε έτσι μια κάθετη διαφοροποίηση της γλώσσας και γίνεται λόγος για κοινωνιολέκτους σε αναλογία προς τις διαλέκτους(η διαλεκτολογία πιστεύει ότι μια γλώσσα διαφέρει από τόπο σε τόπο κάνοντας οριζόντια διαφοροποίηση και επιμερίζεται σε γεωγραφικές ποικιλίες). Η ποικιλία αυτή υπάρχει στους κανόνες μιας γλώσσας οι οποίοι επηρεάζονται από παράγοντες όπως η γεωγραφική και κοινωνική θέση. Για την κοινωνιογλωσσολογία αξίζει να ερευνηθούν όλες οι γλωσσικές ποικιλίες.
Ξεκίνησε ως ρεύμα στις ΗΠΑ, στα μέσα της δεκαετίας ‘50 και αρχές δεκαετίας ’60 και μερικοί από τους κυριότερους εκπροσώπους της είναι οι Malinowski, Hymes, Fishman και Labov.Ο Malinowski πιστεύει πως η ομιλία δεν είναι λόγος, αλλά πράξη ενώ ο εθνολόγος Ντελ Χάιμς υποστηρίζει ότι η γλωσσική γνώση (που ονομάζει επικοινωνιακή ικανότητα) και είναι απαραίτητη για ένα κοινωνικά αρμόζοντα τρόπο ομιλίας θα έπρεπε να γίνει αντικείμενο έρευνας και μελέτης. Βασικότερος εκπρόσωπος της κοινωνιογλωσσολογίας είναι ο Labov που εξετάζει εκτενώς τη σχέση γλώσσας και κοινωνικών συμφραζομένων, τον ομιλητή και την κάθε φορά περίσταση. Έκανε φανερό ότι αν προσμετρήσουμε την ταυτότητα του ομιλητή και τα κοινωνικά συμφραζόμενα, τότε κάποιοι τύποι που φαίνονται ασυνεπείς θα γίνουν πιο τακτικοί και πιο προβλέψιμοι στη γλώσσα. ( Graddol b 2001). Οι θέσεις τους βρίσκονται σε αντιπαράθεση με τις ως τότε ευρέως διαδεδομένες θέσεις της δομικής γλωσσολογίας. Την κριτική που άσκησε στο δομισμό θα αναλύσω εκτενέστερα παρακάτω.
2. Η κριτική της στο δομισμό
Όπως ανέφερα πιο πάνω οι κοινωνιογλωσσολόγοι προσανατολίζονται σε προοδευτικές ιδέες και πρακτικές και πιστεύουν στην ποικιλότητα, στον πλουραλισμό και την πολυμορφία. Σύμφωνα με αυτούς δεν υπάρχει «πρότυπη γλώσσα», αλλά αυτή είναι μια από τις πολλές διαλέκτους.
Θεωρούν ότι μόνο η γλωσσική δομή δεν είναι ικανή από μόνη της να δώσει νόημα, χωρίς να την απορρίπτουν εντελώς. Κυρίαρχο ρόλο παίζουν τα κοινωνικά συμφραζόμενα και το νόημα προκύπτει ανάμεσα σ’ αυτά και τη γλώσσα. Πιστεύουν ότι τη δομή των γλωσσών καθορίζει η λειτουργία της γλώσσας και ότι η χρήση της γλώσσας έχει κανονικότητα απορρίπτοντας την αυτονομία και την ομοιογένεια της δομικής γλωσσολογίας. Αντικαθιστούν την αυτονομία και την ταξινόμηση της δομικής γλωσσολογίας με την επικοινωνιακή ικανότητα. Εξάλλου η κοινωνική όψη της γλώσσας έχει τώρα την περισσότερη βαρύτητα, αντίθετα με τους δομιστές που θεωρούν ότι δεν έχει σημασία ως αντικείμενο γλωσσολογικής μελέτης. Καταρρίπτεται η συγχρονία-διαχρονία των δομιστών με τη μελέτη της συγχρονικής γλωσσικής ποικιλότητας ( κοινωνιόλεκτοι). Ο τρόπος συλλογής υλικού και η ανάλυσή του συνδέεται με την πραγματικότητα, με πραγματικές περιστάσεις επικοινωνίας και ξεφεύγει από τον ενδοσκοπικό τρόπο και τις συνθήκες εργαστηρίου της δομικής γλωσσολογίας. Αναπτύσσει έτσι την εμπειρική μέθοδο στη γλωσσική ανάλυση.
3. ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
3.1. Η ΣΛΓ ως γλωσσική θεωρία
Η ΣΛΓ είναι μια θεωρία που εξετάζει τη γλώσσα, τη χρήση και τη λειτουργία της σε πραγματικές περιστάσεις επικοινωνίας ως κοινωνική αλληλεπίδραση, έχει όμως ως βασική αρχή την έννοια του συστήματος. Η γλώσσα θεωρείται «πηγή κατασκευής και ανταλλαγής νοημάτων» (Λύκου 2009). Ξεκινά γύρω στη δεκαετία του ’70 θέλοντας να αντιταχθεί στη μετασχηματιστική γραμματική που είχε εισάγει ο Νόαμ Τσόμσκι. Κύριος εισηγητής της είναι ο M.A.K. Halliday. Είναι μια γραμματική που συγκεντρώνει την ανάλυσή της στη σημασιολογία και στη λειτουργία των γλωσσικών στοιχείων. Η γλώσσα θεωρείται ως ένα σύστημα σημασιών και σχέσεων. Η βαρύτητα δίνεται εδώ στη σημασία κι όχι στη δομή. Οι δομές θεωρούνται οι πραγματώσεις αυτών των σχέσεων, εξετάζεται η λειτουργία τους και το νόημα που προκύπτει από κάθε συγκεκριμένη επιλογή.( Λύκου 2009) Θεωρεί ότι η σχέση της γλώσσας με το κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον και τη δομή του είναι άμεση και ότι τα νοήματα μόνο μέσα από αυτό το πρίσμα μπορούν να αναλυθούν, μέσα στο πλαίσιο , κοινωνικό και πολιτιστικό , που λειτουργούν. Θεωρεί τη γλώσσα ως πηγή νοήματος, που δημιουργεί νόημα (όχι απλά το εκφράζει) κι όχι ως σύστημα κανόνων. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία η γλώσσα είναι το βασικό κομμάτι των επικοινωνιακών και σημειωτικών λειτουργιών και, φυσικά, συνδέεται με όλες τις υπόλοιπες πτυχές της πραγματικότητας, φυσικής και κοινωνικής. Η ερμηνεία που δίνει σε κάθε γλωσσικό στοιχείο προέρχεται από τη λειτουργία του στο γλωσσικό σύστημα. Τη ΣΛΓ δεν ενδιαφέρουν τόσο οι προτάσεις, όσο τα κείμενα. Θεωρεί το κείμενο ως τη βασική μονάδα από την οποία προκύπτει η σημασία. Το κείμενο βρίσκεται πάντα σε άμεση σχέση με το κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο και μέσα σε αυτό πάντα το κατανοούμε.( Αραποπούλου και Γιαννουλοπούλου 2009) Το κείμενο έτσι θεωρείται ως αποτέλεσμα. Θεωρείται, όμως, και η διαδικασία, αφού μέσα στο κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο παράγεται. Υπάρχει μια αλληλεπίδραση μεταξύ της κοινωνικοπολιτισμικής πραγματικότητας και του κειμένου. Το ένα προσδιορίζει το άλλο. Το κείμενο ερευνάται ως σημασιολογική μονάδα και αποτελείται από τα νοήματα καθενός από τα επιμέρους στοιχεία του. Η ΣΛΓ ερευνά τις σχέσεις των κειμένων με τα κοινωνικά τους περικείμενα (συμφραζόμενα) και δεν αποδέχεται τα κείμενα μόνο ως δομικές ενότητες. Απορρίπτει την πεποίθηση ότι σε όλες τις γλώσσες υπάρχουν κοινά περιγραφικά χαρακτηριστικά. Δέχεται ότι υπάρχουν κάποια γενικά χαρακτηριστικά, ως ιδιότητες της γλώσσας. Όμως, σε κάθε γλώσσα υπάρχει διαφορετικός τρόπος πραγμάτωσης και περιγραφής τους.
Για τη ΣΛΓ, η γλώσσα θεωρείται ένα σύστημα αλληλένδετων επιλογών. Σημασία και νόημα αποδίδεται από συγκεκριμένες επιλογές γραμματικών δομών και λεξιλογικών στοιχείων. Ιδιαίτερα σημαντική είναι αυτή η διαδικασία επιλογής, αφού καθορίζει τη σημασία και κατασκευάζει το νόημα.
Κατά τη ΣΛΓ υπάρχουν τρία γλωσσικά επίπεδα: το σημασιολογικό, που αναφέρεται στις σημασίες και τα νοήματα, το λεξικογραμματικό, που συνδέεται με τη διατύπωση των λέξεων και τις γραμματικές δομές και το φωνολογικό όπου ανήκουν τα ηχητικά σύμβολα. Σε κάθε πρόταση υπάρχουν τρεις διαφορετικές λειτουργίες της γλώσσας. Η αναπαραστατική είναι η λειτουργία κατά την οποία αναπαριστάται η κοινωνική πραγματικότητα όπως έχει καταγραφεί από αυτό που την αναπαράγει. Είναι φανερό ότι η λειτουργία αυτή συνδέεται άμεσα με την εμπειρία του υποκειμένου. Η διαπροσωπική είναι η λειτουργία που συνδέεται με το ρόλο, τη σχέση, τη στάση και τη δράση μας απέναντι στους άλλους ανθρώπους. Τέλος, η κειμενική λειτουργία σχετίζεται με τον τρόπο που το κείμενο είναι οργανωμένο προϊόν λόγου. Υπάρχουν, επίσης, τρεις διαστάσεις που επηρεάζουν τη χρήση της γλώσσας. Αυτές είναι το πεδίο, ο τρόπος κι ο τόνος (ύφος ή συνομιλιακός ρόλος κατ’ άλλους ερευνητές).
3.2 Η κριτική της στην κοινωνιογλωσσολογία
Η ΣΛΓ επεκτείνει τις απόψεις της κοινωνιογλωσσολογίας και θεωρεί τη γλώσσα ότι δεν εκφράζει μόνο, αλλά κυρίως παράγει νοήματα. Δέχεται τη συμβολή του κοινωνικού περικείμενου και δεν μπορεί να ερευνήσει τη γλώσσα αποκομμένη από αυτό. Αναγνωρίζει ότι ο λόγος δομείται και αναδύεται από τα κοινωνικά συμφραζόμενα. Αναγνωρίζει όμως και την εμπλοκή του υποκειμένου στην παραγωγή νοήματος με τη χρήση συγκεκριμένων επιλογών. Αυτό την καθιστά πιο επαρκή στην ανάλυση του λόγου απ’ ότι άλλα μοντέλα. Πολλοί αναλυτές συμφωνούν ότι επεκτείνει τη μελέτη της γλώσσας πέρα από τα όρια των ερευνών του Labov.(Αρχάκης και Κονδύλη 2004)
4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Μελετώντας για την εργασία μου αυτή διαπίστωσα για ακόμη μια φορά τη σπουδαιότητα της λειτουργίας της γλώσσας. Κατάλαβα την προσπάθεια τόσων ερευνητών να δώσουν απαντήσεις σχετικά με τη δομή και τη χρήση της γλώσσας.
Αυτό που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι η κατά κάποιο τρόπο συνέχεια των διαφόρων θεωριών και η εξέλιξη τους όπως διαδέχονται η μια την άλλη, ώστε κάθε φορά να δίνουν μια πιο ολοκληρωμένη απάντηση.
Θεωρώ ότι η δομική αντίληψη για τη γλώσσα αφήνοντας απέξω το περιβάλλον και τη σχέση του με τη γλώσσα δεν μπορεί να θεωρηθεί ολοκληρωμένη. Αφήνοντας πίσω την αυστηρή δομή, η κοινωνιογλωσσολογία έδωσε μια σημαντική ώθηση στην επιστήμη της γλωσσολογίας και, καινοτομώντας, έστρεψε το ενδιαφέρον προς το κοινωνικό περιβάλλον.
Η θεωρία που κάνει μια πιο επαρκή ανάλυση του λόγου και επεκτείνει το περιεχόμενο προηγούμενων ερευνών είναι η ΣΛΓ. Σημαντική είναι η προσφορά της ΣΛΓ και στην εκπαίδευση όπου θέτει ως στόχο την κριτική γνώση ή την κριτική γλωσσική συνειδητότητα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Fromkin, V., R. Rodman & N. Hyams. 2008.Εισαγωγή στη μελέτη της γλώσσας. Αθήνα:Πατάκης
2. Graddol, D. 2001. Η φύση των κειμένων. Στο Εγχειρίδιο Μελέτης. Πάτρα: ΕΑΠ. (σελ. 37-71)
3. Graddol, D. 2001. Τρία μοντέλα για την περιγραφή της γλώσσας. Στο Κείμενα των ΜΜΕ: Συγγραφείς και Αναγνώστες. Πάτρα: ΕΑΠ. (σελ.19-40)
4. Graddol, D. 2001.Κοινωνιογλωσσολογία. Στο Εγχειρίδιο Μελέτης. Πάτρα: ΕΑΠ. (σελ. 21-38)
- Guiki. 2009. Γλωσσολογία. Στο http://www.archive.gr/modules.php?name=Guiki&MODE=SHOW&PAGE=%C3%EB%F9%F3%F3%EF%EB%EF%E3%DF%E1 [28 Οκτωβρίου 2009]
6. Halliday, M.A.K. 2001. Ο προφορικός και ο γραπτός λόγος του εννοείν. Στο Κείμενα των ΜΜΕ: Συγγραφείς και Αναγνώστες. Πάτρα: ΕΑΠ. (σελ.75-100)
7. Αραποπούλου, Μ. & Γ. Γιαννουλοπούλου.2009. Oι βασικές κατευθύνσεις της Συστημικής Λειτουργικής Γλωσσολογίας Στο http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_e7/01.html[28 Οκτωβρίου 2009]
8. Αρχάκης, Α., & Μ. Κονδύλη. 2004.Εισαγωγή σε ζητήματα κοινωνιογλωσσολογίας. (2η έκδοση).Αθήνα:Νήσος
- Κακολύρης, Γ. 2009. Σύγχρονα φιλοσοφικά ρεύματα: Δομισμός και μεταδομισμός. Στο http://www.fks.uoc.gr/greek/archive/2004spring-diasafhniseis.pdf [28 Οκτωβρίου 2009]
10. Καψωμένος, Γ. 2008. Claude Levi-Strauss και Ανθρωπολογία της Συγγένειας. Στο http://praxeologysocial.wordpress.com/2008/02/23/claude-levi-strauss/[28 Οκτωβρίου 2009]
11. Κονδύλη, Μ. 1995. Διχοτομήσεις στη γλωσσολογική θεωρία. Αναζητώντας την ιδεατή γλώσσα; Στο Μια πολυεπιστημονική θεώρηση της γλώσσας. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης &Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών, σελ. 173-191
12. Κούβελας, Η. 1995. Βιολογικά χαρακτηριστικά της γλώσσας. Στο Μια πολυεπιστημονική θεώρηση της γλώσσας. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης &Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών,σελ.1-12
13. Κρύσταλ, Ν. 2003. Λεξικό Γλωσσολογίας και Φωνητικής. Αθήνα: Πατάκης.
14. Λύκου Χ. 2009 .Η συστημική λειτουργική γραμματική του M.A.K. Halliday Στο http://www.komvos.edu.gr/periodiko/periodiko2nd/articles/print/lykoy/index.htm [28 Οκτωβρίου 2009]
- Ξυδόπουλος, Γ. Ι. 2009. Η Γλωσσολογία σήμερα:Στόχοι, αντιλήψεις, εφαρμογές και επαγγελματικές προοπτικές. Στο http://www.philology-upatras.gr/files/content/DODONI%202006.pdf [27 Οκτωβρίου 2009]
16. Παυλίδου, Θ. Σ. 2009. Κοινωνιογλωσσολογία. Στο http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/glossology/show.html?id=102[28 Οκτωβρίου 2009]
17. Τομπαΐδης, Δ. 1995. Διδασκαλία νεοελληνικής γλώσσας (νέα έκδοση). Θεσσαλονίκη:Βάνιας
18. Χαραλαμπάκης, Χ. 1995. Γλωσσολογικές θεωρίες για τη γλώσσα. Στο Μια πολυεπιστημονική θεώρηση της γλώσσας. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης &Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών,σελ.100-128
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εισαγωγή………………………………………………………………... 1
1.Δομική Γλωσσολογία…………………………………………………. 2
2.Κοινωνιογλωσσολογία………………………………………………... 3
2.1.Η κοινωνιογλωσσολογία ως γλωσσική θεωρία……………………... 3
2.2.Η κριτική της στο δομισμό………………………………………….. 3
3.Συστημική – Λειτουργική Γραμματική……………………………….. 5
3.1.Η ΣΛΓ ως γλωσσική θεωρία………………………………………....5
3.2.Η κριτική της στην κοινωνιογλωσσολογία…………………………..6
4.Συμπεράσματα…………………………………………………………7
Βιβλιογραφία…………………………………………………………….8
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου